Λεπτή ομογενής και ισοπαχής ράβδος μάζας και μήκους , μπορεί να
περιστρέφεται χωρίς τριβές γύρω από οριζόντιο άξονα που περνά από το μέσο της
O. Η ράβδος έχει στερεωμένο στο ένα της άκρο σώμα μάζας μικρών
διαστάσεων και στο άλλο άκρο σώμα μάζας επίσης μικρών διαστάσεων.
Η ράβδος ισορροπεί σε οριζόντια θέση όταν στο σώμα προσκρούει κατακόρυφη
φλέβα νερού όπως δίνεται στο σχήμα. Το νερό έχει πυκνότητα και
προέρχεται από στόμιο διατομής το οποίο βρίσκεται στον πυθμένα δοχείου
διατομής . Πάνω από την επιφάνεια του νερού στο δοχείο υπάρχει έμβολο
μάζας που μπορεί να κινείται χωρίς τριβές. Όταν η ράβδος ισορροπεί σε
οριζόντια θέση (σχήμα 1) το ύψος του νερού μέσα στο δοχείο είναι και το
έμβολο βρίσκεται στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο με την ράβδο.
Δίνονται: Το νερό θεωρείται ιδανικό ρευστό, ενώ οι αντιστάσεις από τον αέρα
θεωρούνται αμελητέες. Η ταχύτητα του εμβόλου θεωρείται επίσης αμελητέα. Η
ροπή αδράνειας της ράβδου μάζας γύρω από τον άξονα περιστροφής είναι
. Επίσης και .
1. Να βρεθεί το μέτρο της ταχύτητας εξόδου του νερού από το στόμιο.
2. Να βρεθεί δύναμη που ασκεί η φλέβα στο σώμα όταν η ράβδος ισορροπεί
οριζόντια.
3. Να βρεθεί η παροχή της φλέβας όταν η ράβδος ισορροπεί οριζόντια. Θεωρείστε
ότι κατά την πρόσκρουση στοιχειώδους μάζας νερού στο , η στοιχειώδης μάζα
ακινητοποιείται στιγμιαία.
4. Κάποια στιγμή διακόπτουμε την φλέβα. Να βρεθεί η δύναμη που δέχεται η
ράβδος από τον άξονα περιστροφής τη στιγμή που η φλέβα νερού έχει μόλις
σταματήσει να προσκρούει στο σώμα και η ράβδος είναι ακόμη οριζόντια.
Δίνεται ότι το κέντρο μάζας του συστήματος ράβδου και σωμάτων , βρίσκεται
μεταξύ του σημείου και του και απέχει απόσταση από το σημείο .
5. Να βρεθεί η δύναμη που δέχεται η ράβδος από τον άξονα περιστροφής όταν αυτή
βρεθεί σε κατακόρυφη θέση.
6. Όταν η ράβδος περνά από την κατακόρυφη θέση, το άκρο στο οποίο βρίσκεται το σώμα
συγκρούεται με αρχικά ακίνητο λεπτό δακτύλιο μάζας και ακτίνας που
βρίσκεται στο επίπεδο κίνησης της ράβδου όπως δίνεται στο σχήμα 2. Αμέσως μετά την κρούση ο δακτύλιος αποκτά μόνο μεταφορική ταχύτητα, ενώ η γωνιακή ταχύτητα της ράβδου έχει μέτρο και κατεύθυνση ίδια με αυτήν που είχε πριν την κρούση. Αν ο συντελεστής τριβής μεταξύ δακτυλίου και εδάφους είναι να βρεθεί το διάστημα που διανύει ο δακτύλιος σε
χρονικό διάστημα αμέσως μετά την σύγκρουση.